۲۰ آبان ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۰ آبان ۱۴۰۴ - ۲۲:۰۹
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۸۴۳۳۰۹
تاریخ انتشار: ۰۹:۰۱ - ۲۵-۰۳-۱۴۰۱
کد ۸۴۳۳۰۹
انتشار: ۰۹:۰۱ - ۲۵-۰۳-۱۴۰۱
واژه‌خانۀ عصر ایران

«فابیانیسم»؛ نوعی سوسیالیسم غیرمارکسیستی

«فابیانیسم»؛ نوعی سوسیالیسم غیرمارکسیستی
فابینیست‌ها نظریۀ مارکسیستی "ارزش اضافی" را رد می‌کردند. به نظر آن‌ها ارزش تنها نتیجۀ کار بر روی مواد خام طبیعت نیست، بلکه اساسا حاصل رشد جامعه و تکامل تمدن بوده است.

عصر ایران - فابیانیسم (Fabianism) نوعی سوسیالیسم اصلاح‌طلب یا سوسیالیسم غیرمارکسیستی است که با تاسیس "انجمن فابین" در سال 1884 پدیدار شد. برنارد شاو، هربرت جرج ولز، نویسندگان ادبی ایرلندی و انگلیسی، جزو چهره‌های برجستۀ این نوع سوسیالیسم بودند.

واژۀ "فابین" از نام فابیوس سردار رومی گرفته شده که در جنگ با هانیبال بر آن بود که باید تا لحظۀ مناسب صبر کرد، سپس ضربه را به حریف وارد کرد. فابیانیسم هم دال بر گرایش اصلاح‌طلبانۀ سوسیالیست‌های مذکور و سیاست صبر و انتظار آن‌ها و اعتقادشان به بهبود تدریجی اوضاع در نظام سرمایه‌داری بود. این گرایش تا حدی هم ناشی از این بود که فابین‌ها بیشتر اهل اندیشه بودند تا مرد انقلاب و عمل.

به نظر سوسیالیست‌های فابین، اکثر اشکال ثروت نامکتسب، محصول جامعه است. مثلا با افزایش جمعیت در یک منطقه و یا تاسیس خیابان در آن قیمت زمین افزایش می‌یابد. همچنین رونق کارخانه‌ها بستگی به عوامل اجتماعی مانند افزایش جمعیت دارد؛ بنابراین این ادعای سرمایه‌داران که درآمدشان حاصل فعالیت خودشان است، فقط تا حدی درست است.

سوسیالیست‌های فابین‌ معتقد بودند که ثروت عظیم دنیای امروز حاصل سخت‌کوشی نیست، بلکه دلایل پیچیدۀ بسیاری در پس روند افزایش ثروت نهفته است؛ و نهایتا ثروت حاصل جامعه است و سرمایه‌داران امروز کاری جز دریافت بهره و اجاره انجام نمی‌دهند.

فابینیست‌ها نظریۀ مارکسیستی "ارزش اضافی" را رد می‌کردند. به نظر آن‌ها ارزش تنها نتیجۀ کار بر روی مواد خام طبیعت نیست، بلکه اساسا حاصل رشد جامعه و تکامل تمدن بوده است. از همین رو ارزش مازاد نه به کارگران و نه به سرمایه‌داران، بلکه به کل جامعه تعلق دارد.

همچنین سوسیالیست‌های فابین نظریۀ مارکسیستی نزاع میان کار و سرمایه را نمی‌پذیرفتند. به نظر آن‌ها تضاد اصلی میان ثروتمندان و کل جامعه بود. از همین رو با اعطای کل محصول کار کارگران به آن‌ها مخالف بودند و آن را ناعادلانه می‌دانستند. به نظر آن‌ها ثروت در جامعه باید به شیوه‌ای توزیع گردد که همۀ مردم در ارزش‌هایی که خود جامعه تولید کرده، شریک شوند.

به همین دلیل سوسیالیست‌های فابین از انتقال تدریجی مالکیت‌های ارضی، صنعتی، مالی و تجاری به جامعه و یا به حکومت به عنوان نمایندۀ جامعه حمایت می‌کردند.

سیدنی وب، که یکی از فابینیست‌های مشهور بود، تحول تدریجی را قانون و اصل اجتناب‌ناپذیر می‌دانست و معتقد بود تحول انقلابی و ناگهانی و بی‌سابقه اساسا ممکن نیست.

همچنین برنارد شاو می‌گفت باید از کار سادۀ انقلابیگری دست کشید و به کار دشوار اصلاح عملی به شیوۀ پارلمانی روی آورد.

سوسیالیست‌‌های فابین دولت دموکراتیک مدرن را بهترین وسیله برای برپایی سوسیالیسم و اقتصاد اجتماعی می‌دانستند.

انجمن فابین بعد از تشکیل حزب کارگر در بریتانیا، به این حزب پیوست ولی موجودیت خود را از دست نداد و به صورت یک گروه روشنفکر برای تحقیق و تبلیغ در داخل حزب باقی ماند.   

ارسال به دوستان
ورود کد امنیتی
captcha
تصاویری از شادی پس از قهرمانی اعضای تیم ملی فوتسال در بازی‌های کشورهای اسلامی معاون وزیر نیرو: بسیاری از سدهای کشور برای تأمین نیاز شرب و کشاورزی آب ندارند ردپای پدر «اُپ آرت» در صنعت خودروسازی؛ ویکتور وازارلی خالق لوگوی معروف رنو (+عکس) میلیون‌ها ایرانی کاربر VPN هستند، فیلترینگ به چه دردی می‌خورد؟! خانم دکتر بهنوش طباطبایی ! این دکتری گرفتن بود یا شوآف تبلیغاتی؟ صد رحمت به فیلم عروسی بازیگرها؟ خطیب زاده: هر گونه مذاکره در آینده صرفاً در چارچوب فرمایشات مقام معظم رهبری و پس از کنار گذاشتن توهمات از سوی آمریکا میسر است ادعای دوباره ترامپ درباره نابودی قابلیت‌های هسته‌ای ایران زنگ خطر در سایه دود جشنواره گل فوتسال ایران مقابل مراکش؛ مدال طلای بازی‌های اسلامی کانسلو: لیگ عربستان پیشرفت کرد، اما بهترین لیگ دنیا هنوز لیگ برتر است معاون حقوقی سپاه: حجاب تکلیف شرعی و اخلاقی است؛ نه اجبار حکومتی رکورد صددرصدی قلعه‌نویی مقابل آفریقا؛ چالش حفظ برتری برابر کیپ‌ورد هشدار روسیه به آمریکا: در صورت آزمایش هسته‌ای، مقابله به مثل خواهیم کرد پیوس: تغییر ناگهانی احکام فوتبال بدبینی ایجاد می‌کند تحقیقات قضایی در پرو علیه آندرس اینیستا؛ اتهام قاچاق پول و کلاهبرداری