مرتضوی را آزاد کنید اما ...

عصرایران؛ احسان محمدی – همه ما مدعی هستیم که «عدالت» را دوست داریم اما حقیقت آن است که بیشتر ما موافق اعمال عدالت در حق دیگران هستیم و امیدواریم در مورد خودمان با تسامح و تساهل برخورد شود و «سخت نگیرند».

سعید مرتضوی یا چنان که دوست داشت «قاضی مرتضوی» بازداشت و به زندان تحویل شده است. موقعیتی فراهم آمده برای نقل خاطره ها و شکستن بغض های آنان که در دوران اوج او مورد نوازش قرار گرفتند. تعداد فراوانی کاریکاتور و مطالب طنز هجوآمیز درباره او خبر از ترکیدن یک بغض می دهد. از سوی دیگر حتی دوستان دیرین اش هم مهر سکوت بر لب زده اند. انگار که هرگز او را نمی شناسند و در روزگاری که نماد برخوردهای قهرآمیز با روزنامه نگاران بود و یکه تازی می کرد جاده را برایش صاف نمی کردند!

کسانی هم البته با فروتنی گفته اند که «فتاده را پای زدن مردی نیست» و حالا که از اسب افتاده است بهتر است از در رحمت و گذشت با او وارد شد و همین اندازه هم کسی را کفایت می کند که زمانی یکه تازی می کرد. اما فارغ از این نگاه های اخلاقی یا خشم و خنده ها آیا می توان از محاکمه، بازداشت و زندانی شدن مرتضوی خوشحال بود؟

در این که انگیزه اصلی او ارتقای اداری و سازمانی بود تردیدی نیست اما آیا مرتضوی به صرف اراده فردی دست به این اقدامات زد؟ این پرسش را افکار عمومی در خصوص خاوری هم دارند. اینکه آیا می شود یک نفره در آن ابعاد دست به اختلاس و فساد مالی زد و آنطور که تصور می شود همه را در کیسه ریخت و روی دوش گرفت و به کانادا فرار کرد؟

خلاصه کردن برخی ماجراها در یک فرد، همه را قانع نمی کند. اینکه چرا و چطور کسی مثل خاوری و مرتضوی به چنین اختیاراتی دست پیدا می کند نکته اصلی ماجراست نه تخلف فردی او. محمدرضا زائری روحانی اهل قلم درباره اش نوشته:« می‌گرفت، می‌بست، می‌آورد، می‌برد، تهمت می‌زد، دروغ می‌گفت، توهین و تحقیر می‌کرد، اختیار کامل داشت، جان و مال و ناموس مردم در دستش بود!»

اینکه مرتضوی را کجا و چگونه بازداشت کردند شاید عبرت آموز باشد اما پرسش اصلی این است که چه کاستی ها و حفره هایی وجود داشت که او توانست آنقدر قدرت پیدا کند که بگیرد و ببندد و تهمت بزند و توهین کند و ... این اعتماد به نفس از اختیار بود یا احساس اختیار؟

اجرای عدالت در خصوص آنها که مثل او وقتی بر خر مراد سوارند، می تازند البته که شیرین است اما تمام ماجرا نیست. تا زمانی که زمینه و بستری برای رشد این افراد وجود دارد و دست هایی که احتمالاً می گویند «تو برو جلو ما پشتت هستیم» مرتضوی ها و خاوری ها رشد خواهند کرد و تاوان بسیاری خواهیم داد. همه. از افرادی که در چنگال آنها اسیر می شوند تا احترام و اعتبار حاکمیت. مرتضوی را آزاد کنید اما این ساختار را اصلاح کنید!

خسرو شکیبایی در زمان خدمت سربازی در سال ۱۳۴۱ (عکس)

تماشاخانه

تئاتر شهر زیر بولدوزر؛ چه‌کسی جواب تخریب حافظه یک ملت را می‌دهد؟ (فیلم)

به بهروز و گوگوش گفتم بیایید نازنین ۲ را بسازیم / گوگوش آرتیسته واقعا، عاشقانه کار می‌کرد / یکی از کارهای سانسور این است که واقعیت را بزک کند (فیلم)

فیلم های دیگر