عباس عبادی ، معاون پرستاری وزارت بهداشت، درباره علت عدم تناسب میزان جذب نیرو در حوزه پرستاری با تعداد فارغ التحصیلان این رشته، اظهار کرد: مجوزهای استخدامی را برای دولت، سازمان امور استخدامی صادر میکند. بحث تربیت نیروی انسانی بر عهده معاونت آموزشی وزارت بهداشت است، فکر میکنم در یک دهه گذشته، این معاونت کار خود را به درستی انجام داده و هر سال ظرفیت آموزش پرستاری افزایش پیدا کرده است. به طوری که در گروه پرستاری شامل پرستار، اتاق عمل، هوشبری و فوریتها، شاید سالانه حدود ۱۸ هزار نفر دانشجو میپذیریم، اما جذب ما به طور میانگین در سال کمتر از پنج هزار نفر است.
وی ادامه داد: همزمان با این موضوع، تعداد خروج نیرو نیز وجود دارد؛ به این معنا که تقریباً سالانه حدود هزار و ۸۰۰ نفر بازنشسته میشوند. تعدادی نیز به دلایل مختلف از جمله استعفا، ترک خدمت یا مهاجرت، از چرخه خدمت خارج میشوند. از سوی دیگر، توسعه تختهای بیمارستانی نیز در حال انجام است.
او اضافه کرد: این عوامل موجب شده است که بین استخدام و نیاز به مراقبتهای پرستاری، عدم توازن ایجاد شود و در نتیجه فشار کاری همکاران افزایش پیدا کند. این مسئله سبب بروز فرسودگی شغلی در میان آنان میشود. از آن مهمتر، مردم ما به علتعدم دریافت خدمات پرستاری مناسب یا کیفیت نازل آن که ناشی از کمبود نیروی انسانی است، آسیب میبینند و متضرر میشوند.
عبادی افزود: در نهایت اگر این چرخه اصلاح نشود، متأسفانه این مردم هستند که آسیب میبینند. بهویژه در حوزه جذب، لازم است نظام نگهداشت نیرو به گونهای اصلاح شود که بین حجم کار، حساسیت کار و میزان پرداخت، توازن برقرار شود؛ توازنی که متأسفانه در عرصههای مختلف کارکنان نظام سلامت وجود ندارد.
معاون پرستاری وزارت بهداشت درباره علت عدم جذب نیروی پرستاری از سوی سازمان امور استخدامی، توضیح داد: یکی از دلایل، برنامههای توسعه بهویژه برنامه هفتم است که بر کوچکسازی دولت و خرید راهبردی تأکید دارد.
او ادامه داد: علت دوم آنان این است که استاندارد نیروی انسانی پیشبینیشده توسط آن سازمان با استاندارد تعیینشده از سوی وزارت بهداشت و یا استاندارد جهانی فاصله بسیار زیادی دارد. در حال حاضر استاندارد موردنظر سازمان امور استخدامی برای هر تخت، ۰.۹۵ نیرو است، در حالی که نرم مورد قبول وزارت بهداشت ۱.۸ است؛ بنابراین فاصله بسیار زیادی وجود دارد.
او افزود: به دلیل فشار کاری زیاد، پرستاران زودتر از چرخه خدمت خارج میشوند. به عنوان مثال، اگر یک کارمند عادی ۳۰ سال خدمت میکند، در گروه پرستاری به علت فرسودگی شغلی، خروج از خدمت زودتر رخ میدهد.
عبادی در پاسخ به این پرسش که آیا بیمارستانهایی به دلیل کمبود پرستار تعطیل شدهاند، گفت: به ندرت این اتفاق میافتد. البته بار کاری بین سایر کارکنان توزیع میشود، اما آمار رسمی در این خصوص وجود ندارد که بتوانم با قطعیت به آن اشاره کنم. با این حال، این مسئله مانع گسترش و توسعه خدمات میشود.
وی در پایان خاطر نشان کرد: اکنون در برخی مناطق یا بیمارستانهای کشور، از نظر فیزیکی و تجهیزات، شرایط کاملاً آماده است، اما به علت کمبود نیروی انسانی، امکان بهرهبرداری از آنها وجود ندارد و این خود عاملی است که موجب محروم شدن مردم از دریافت خدمات میشود.