مرزهای حریم خصوصی ذهنی: آیا هوش مصنوعی می‌تواند افکار ما را بخواند؟

کشف حیرت‌انگیز آگاهی از ذهن انسان، درهای تازه‌ای را به دنیای ناشناختة ذهن او باز می‌کند و البته پرسش‌هایی جدی درباره‌ حریم خصوصی ذهنی انسان‌ها را هم نیز به دنبال خواهد داشت.

به گزارش همشهری، تا همین چند سال پیش، ایده‌ خواندن ذهن انسان‌ها بیشتر به فیلم‌های علمی - تخیلی تعلق داشت تا به آزمایشگاه‌های واقعی. اما امروز، دانشمندان توانسته‌اند با ترکیب هوش مصنوعی و تصویربرداری مغزی، جملاتی را که افراد تنها در ذهن خود «فکر» می‌کنند، بازسازی و رمزگشایی کنند.

فناوری که صدای ذهن شما را می شنود!

به گزارش Guardian پژوهشگران دانشگاه تگزاس در آستین، با استفاده از مدل‌های زبانی هوش مصنوعی مشابه GPT و اسکن fMRI از مغز، توانسته‌اند افکار خام و جمله‌هایی را که افراد تنها در ذهن خود مرور می‌کنند رمزگشایی و به زبان گفتاری تبدیل کنند.

در این روش، ابتدا مغز داوطلبان حین شنیدن صدها ساعت پادکست و داستان، اسکن شد. سپس، مدل هوش مصنوعی با این داده‌ها آموزش دید تا بتواند الگوهای مغزی را با ساختارهای زبانی تطبیق دهد.

ذهن‌خوانی بدون نیاز به کاشت در مغز

به گزارش Guardian بر خلاف برخی تلاش‌های پیشین که نیاز به کاشت تراشه در مغز داشتند، این فناوری کاملاً غیرتهاجمی است و تنها با کمک تصویربرداری مغزی کار می‌کند. همین موضوع، آن را به گزینه‌ای بسیار جذاب برای بیماران ناتوان در تکلم یا حرکت، مانند بیماران سکته‌ای یا افراد دچار ALS تبدیل کرده است.

افکار را نمی‌توان بدون رضایت فرد خواند!

شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که آیا دیگران می‌توانند بدون اطلاع شما ذهنتان را بخوانند؟ خبر خوب این است که خیر. رمزگشایی تنها در صورتی ممکن است که مدل هوش مصنوعی با داده‌های مغزی همان فرد آموزش‌دیده باشد. در واقع، این سیستم برای هر فرد، مخصوص و شخصی‌سازی‌شده است.

ترس یا امید؟ آینده‌ای ناشناخته

این کشف از یک سو، می‌تواند زندگی را برای میلیون‌ها انسان ناتوان دگرگون کند. از سوی دیگر، نگرانی‌هایی درباره‌ی سوءاستفاده از این فناوری و نفوذ به حریم خصوصی ذهنی انسان‌ها مطرح شده است.

پژوهشگران تأکید می‌کنند که هدف آن‌ها کمک به بیماران و توسعه فناوری‌های کمکی است و از هم‌اکنون باید چارچوب‌های اخلاقی سفت‌وسختی برای استفاده از این تکنولوژی تدوین شود.

زبان خاموش ذهن سخن می گوید!

در حال حاضر می توان گفت خواندن ذهن دیگر تنها رویایی تخیلی نیست. با سرعت پیشرفت هوش مصنوعی و تصویربرداری عصبی، روزی خواهد رسید که افکار درونی ما نیز زبان‌ خواهند داشت. به این ترتیب دنیایی پر از امید و البته دغدغه، پیش روی ماست؛ جایی که مرز میان سکوت و بیان، از دل مغز عبور می‌کند.

روایت مسعود کیمیایی از دلخوری و آشتی دادن احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث (فیلم)

تماشاخانه

روایت مسعود کیمیایی از دلخوری و آشتی دادن احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث (فیلم)

سوزاندن گازهای سمی و مردمی که نمی‌توانند درست نفس بکشند / چه کسی می‌تواند اسید سولفوریک را تنفس کند؟ انتظار زیادی که از مردم غیزانیه دارند! (فیلم)

فیلم های دیگر