تجدید‌نظر در برخی از سیاست‌ها قبل از مکانیسم ماشه

  عصر ایران- قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در گفت‌و‍گو با «عصر ایران» با اشاره به تهدیدهایی که این روزها از جانب اروپایی‌ها علیه ایران مطرح می شود، اظهار داشت: اینکه رابطه اروپایی‌ها در قبال ایران تند و توأم با تهدیدِ شدید برای اعمال محدودیت‌های بیشتر است،  ریشه در شرایط این چند ماه گذشته دارد. در واقع مناسبات دیپلماتیک با توجه به شرایط زمانی و مکانی دچار تغییر می‌شوند. زمانی که بین کشورهای اروپایی و ما فضای تعاملی مشاهده می‌شد، جنگ نشده بود و به تسلیحات هسته‌ای ایران حمله‌ای صورت نگرفته بود. اما امروز ایران شرایطی دارد که فرصتِ سوءاستفاده را به اروپایی‌ها می‌دهد. طبیعتا قدرت نمایی و ابراز قدرت بر اساس شرایط موجود خودنمایی می‌کند.

 

   تحلیل‌گر مسایل بین‌الملل در ادامه گفت: جمهوری اسلامی در چنین موقعیتی باید شرایط را به طور دقیق بررسی و بین جنگ و توافق یکی را انتخاب کند. در واقع از آنجا که فضای جنگی محتمل است و همچنین آثار سوء مشخصی دارد و همچنین با درنظر گرفتن اینکه منافع دو طرف در تضاد یکدیگر هستند، باید نقشه راهی ترسیم کرد تا با کمترین خسارت روبرو شویم. همچنین این را هم باید در نظر داشت، ایران در قبال آمریکا، اسراییل و همچنین فعالیت هسته‌ای و موارد مرتبط  سیاست خاص و معلومی دارد که باید گفت  این سیاست‌ها از نظر زمانی کارکرد خود را از دست داده است. 

 

   وی در توضیح این گزاره گفت: در واقع وقتی دیگری سوریه‌ای وجود ندارد، لبنانی وجود ندارد، غزه‌ای به آن صورت وجود ندارد و تابوی جنگ بین ایران و اسرائیل شکسته است و آمریکایی‌ها به ایران حمله کرده‌اند، تا بتوان این نظر را مورد توجه قرار داد که شرایط با آنچه که در چند ماه گذشته وجود داشت تفاوت کرده است.  

 

 

   او افزود: شرح این شرایط نشانگر چیزی جز این نیست که «تجدیدنظر در سیاست های کلی» بایدی است که نباید نسبت به آن بی‌توجه باشیم. واِلا باید به استقبال تهدیدها و تحدیدهای به مراتب بیشتر و آسیب رسان تر برویم. تأکید و تکرار می‌کنم، چون سیاست خارجی تابع زمان و مکان است، نظام سیاسی ایران لاجرم باید به فکر بازنگری سیاست های کلان بیفتد. دقیقا همانطور که با پذیرش قطعنامه 598 از خسارت بیشتر جنگ تحمیلی با بعثی‌های عراق جلوگیری کردیم و مثل دوره‌ای که تقریبا در سه دهه بعد از پایان جنگ هشت ساله،  با امضای برجام شرایط خوبی برای کاهش مشکلات ایجا شد و جنگ را از کشور دور کردیم. هر چند که دونالد ترامپ با امضای برگه خروج از برجام، همۀ نقشه‌های ما را نقش بر آب کرد.

 

 

    سفیر اسبق ایران در یونان تصریح کرد: سیاست، چوب خشک نیست و باید نرم باشد و متناسب با شرایط انعطاف پذیری خود را نشان بدهد تا از این طریق فضا برای توافق و تفاهم آماده شود. تحقق این امر برای جمهوری اسلامی اهمیت زیادی دارد زیرا اگر مکانیزم ماشه را اروپایی‌ها فعال کنند، به همه کشورها این فرصت را می‌دهد در همه تحریم‌های ضد ایرانی شرکت کنند. همچنین قطعنامه 1929 به آمریکایی‌ها، اسرائیلی ها و اروپایی‌ها مجوزهایی داده  تا بتوانند، آمد و رفت کشتی‌ها و هواپیماهایی را که در بحث تجارت فعال‌اند به ایران ممنوع کنند و تبعات این محرومیت بسیار بالا است و می تواند به نوعی اقتصاد را فلج کند. چرا که هیچ کشوری نمی تواند بدون مراوده با تجارت جهانی نفس بکشد. همچنین در عین حال، قطعنامه 1929 بندی با این مضمون دارد که اگر ایران به تعهداتی که در قطعنامه آمده است تمکین نکند،  حتی می‌توان اقدام نظامی را هم در دستور کار قرار داد.

 

     محبعلی یادآور شد: البته بعد از اینکه آتش بس بین اسراییل و ایران شکل گرفت، اظهارنظرهایی از مقامات و تصمیم‌گیران شنیده شده و به طور مشخص آقای عراقچی و آقای ولایتی مواضعی داشته اند که در آنها نشانه‌هایی از تلاش برای توافق تا حدی قابل مشاهده است.