«پیکان شکسته»، اولین بمب اتمی که گم شد!

اصطلاح «پیکان شکسته» برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد. اما اگر در ارتش ایالات متحده باشید، این آخرین عبارتی‌ است که دوست دارید بشنوید. پیکان شکسته در واقع به رویدادی غیرمنتظره مرتبط با تسلیحات هسته‌ای اطلاق می‌شود.

در سال ۱۹۵۰، ایالات متحده درگیر جنگ سرد با اتحاد جماهیر شوروی بود و هر لحظه امکان آغاز جنگ اتمی وجود داشت.  در فوریه ۱۹۵۰ یک فروند بمب‌افکن متعلق به یگان هفتم ارتش آمریکا قصد داشت مأموریتی تمرینی را برای شبیه‌سازی حمله اتمی به یک شهر بزرگ شوروی انجام دهد.

به گزارش خبرآنلاین به نقل از یورونیوز، این هواپیما باید حدود ۸ هزار کیلومتر را طی ۲۴ ساعت پرواز می‌کرد؛ از پایگاه آلاسکای ایل‌سون برخاسته به سوی کالیفرنیا می‌رفت تا در یک حمله تمرینی، سان‌فرانسیسکو را هدف قرار دهد و در نهایت به پایگاه کارزول بازگردد.

در آن زمان، بمب‌های اتمی تحت کنترل کمیسیون انرژی اتمی آمریکا بودند. فرماندهان نیروی هوایی مدت‌ها درخواست کرده بودند که برای آموزش، یک بمب اتمی واقعی در اختیارشان قرار گیرد. کمیسیون سرانجام موافقت کرد و یک بمب اتمی «مارک ۴» را در اختیار آن‌ها گذاشت. این نسخه به‌روزرسانی‌شده بمب «مارک ۳» بود که بر سر شهر ناگازاکی انداخته شده بود.

این بمب ۵ هزار پوند (معادل ۲۳۰۰ کیلوگرم) مواد منفجره معمولی داشت و حاوی مقدار زیادی اورانیوم بود، اما هسته‌ی پلوتونیوم آن به عمد حذف شده بود و به‌جای آن یک کپسول سربی غیرقابل انفجار نصب شده بود تا از انفجار اتمی جلوگیری کند.

هواپیمای عظیم بی-۳۶ با خدمه‌ای متشکل از ۱۵ نفر از پایگاه که در نزدیکی قطب شمال بود برخاست اما پس از پرواز، مأموریت دچار مشکل شد: یخ‌زدگی شدید روی بدنه و ورودی کاربراتورها باعث کاهش ارتفاع شد.

حدود هفت ساعت پس از پرواز سه موتور آتش گرفتند و سه موتور باقی‌مانده نیز نتوانستند وزن سنگین هواپیما و بمب را تحمل کنند. به همین خاطر فرمان خروج اضطراری داده شد. طبق پروتکل، بمب مارک ۴ روی اقیانوس آرام رها شد و مواد منفجره‌ی آن نیز منفجر گردید تا اجزای فوق‌سری آن از دسترس دشمن دور بماند.

سروان هارولد بری، خلبان هواپیما، آن را روی خلبان خودکار گذاشت و خدمه در تاریکی و سرمای شدید نزدیک جزیره رویال پرینسس با چتر نجات بیرون پریدند. هواپیما حدود ۳۰۰ کیلومتر دیگر پرواز کرد و سرانجام در کوهستان کولوگت، واقع در بریتیش کلمبیای کانادا، سقوط کرد.

این ماموریت شامل ۱۵ خدمه، یک فرمانده مأموریت، و یک متخصص تسلیحات هسته‌ای بود. از مجموع ۱۷ نفر، ۱۲ تن نجات یافتند.

عملیات جست‌وجو و نجات با مشارکت بیش از ۴۰ هواپیما انجام شد. یکی از نجات‌یافتگان با پای شکسته و در حالت آویزان با چتر از درخت پیدا شد. از پنج فرد مفقودشده، جسد یکی سال‌ها بعد در محل سقوط پیدا شد و گفته شد که چهار نفر دیگر احتمالا در دریا افتاده و از سرما جان باخته‌اند.

نیروی هوایی سلطنتی کانادا عملیات نجات را آغاز کرد اما به آن‌ها اطلاع داده نشده بود که بمب اتمی در هواپیما وجود داشته است.

سروان بری و سایر بازماندگان تحت بازجویی ارتش قرار گرفتند و همگی تأیید کردند که بمب به‌موقع رها و منهدم شده است. بررسی‌های نهایی ارتش نیز با توجه به شواهد محل سقوط، نتیجه گرفتند که شرایط شدید آب‌وهوایی عامل حادثه بوده است.

سال‌ها پس از حادثه، شایعاتی درباره‌ی احتمال ربوده شدن بمب مطرح شد، به‌ویژه چون یکی از افراد مفقودشده همان متخصص تسلیحات هسته‌ای بود که به طراحی بمب مارک ۴ آشنایی کامل داشت.

با این وجود تا سال ۱۹۵۳ محل سقوط پیدا نشد، چرا که تصور می‌رفت هواپیما در اقیانوس سقوط کرده است. تیم جست‌وجو اعزام شد اما موفق به رسیدن به محل نشد. در نهایت در سال ۱۹۵۴ تیمی از نیروی هوایی آمریکا به لاشه‌ی هواپیما رسید، تجهیزات فوق‌سری را بازیابی کرد و بقایا را با مواد منفجره از بین برد.

این محل برای ۴۰ سال دست‌نخورده باقی ماند تا اینکه در سال ۱۹۹۷، تیم‌هایی از آمریکا و کانادا به آن‌جا رفتند و آزمایش‌هایی برای بررسی وجود تشعشعات انجام دادند که همگی منفی بود.

این تنها «پیکان شکسته» آمریکا نبود. تاکنون ۳۲ مورد حادثه مربوط به تسلیحات هسته‌ای در ارتش آمریکا ثبت شده که در آن‌ها بمب به‌طور تصادفی پرتاب شده، آسیب دیده یا باعث آلودگی هسته‌ای شده است.

در شش مورد نیز آن‌ها هرگز نتوانستند بمب را بازیابی کنند.

شیما محمدی، کارگردان زن «کازابلانکا»/ کامران تفتی و سینا رازانی ستاره‌های تئاتر جدید‌ (عکس)

بیشتر بخوانید:

داستان بمب اتم دیوانه‌وار آمریکا که هرگز ساخته نشد

تماشاخانه

تبلیغ کودک‌همسری: وقتی رسانهٔ ملی «عروس کودک» می‌سازد / بازی با سرنوشت کودکی که نمی‌داند زناشویی یعنی چه؟ (فیلم)

10 فیلم فاطمه معتمدآریا با لهجه‌های مختلف ایران ؛ آبادانی، ترکی، گیلکی، یزدی و ... (فیلم)

فیلم های دیگر