از نامه کوچک زاده تا آینده احمدی نژاد

عصر ایران - دیروز مهدی کوچک زاده در وبلاگ خودش از محمود احمدی نژاد خواست که بابت کار و کردارش در جلسه استیضاح وزیر کار، استغفار کند.

کوچک زاده در مختصرنامه اش برای احمدی نژاد نوشت:

"آقای ئیس جمهور

چون نایب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف علنا در انتقاد از رفتار شما فرمودند:

"این که رئیس یک قوه به خاطر یک سند اثبات نشده دو قوه دیگر را متهم کند، خلاف شرع و قانون و تضییع حقوق مردم است. "

اگر در پیشگاه خداوند متعال استغفار ننموده و علنا از رهبری و مردم طلب بخشش نکنید، من هیچ دلیلی برای ترجیح شما بر دیگر روسای قوا و استیضاح کنندگان خطاکار و لجوج نمی بینم."

نامه صریح و بی پرده کوچک زاده، که یکی از حامیان تندرو احمدی نژاد است، به خوبی نشان می دهد که اگر کار احمدی نژاد به "تقابل با نظام" بکشد و او آن قدر بر مشی کنونی اش پافشاری کند که رهبری از موضع "نصیحت" احمدی نژاد خارج شود، بسیاری از یاران و همراهان احمدی نژاد از گرد او پراکنده می شوند.

این پراکندگی می تواند ناشی از ولایتمداری باشد و یا برخاسته از عقل منفعت گرا. ولی هر آبشخوری که داشته باشد، آبی به آسیاب احمدی نژاد و مشایی نخواهد ریخت. 


برخی از طرفداران احمدی نژاد، حامیان ایدئولوژیک اویند. برای چنین هوادارانی، احمدی نژاد تا وقتی مشروعیت دارد که در برابر رهبری قرار نگرفته باشد. برخی دیگر از هواداران احمدی نژاد نیز با انگیزه های اقتصادی در این هشت سال حامی او بوده اند. کسی که با دو دو تا چهار تای مالی حامی یک رجل سیاسی بشود، در "روز مبادا" با همان منطق نیز از صف حامیان او خارج می شود.

یکی از تفاوت های اصلی احمدی نژاد و اصلاح طلبان، فقدان نیروهای اجتماعی بسیج پذیر در پشت سر احمدی نژاد است. بسیج پذیری نیروهای اجتماعی حامی یک شخص یا جریان سیاسی، منوط به پیوند ایدئولوژیک میان آنهاست.

 اصلاح طلبان دموکراسی را به عنوان نقطه پیوند ایدئولوژیک خود با طبقه متوسط جدید برگزیدند و همین موجب شد که آنها توانایی بسیج نیروهای اجتماعی دموکراسی خواه را بدست آورند؛ هر چند که آنها با وجود بسیج نیروهای اجتماعی مدرن، باز هم در تقابل با نظام شکست خوردند.

ولی شعارهای احمدی نژاد، شعارهای انقلابی و اسلامی سال های نخست انقلاب اسلامی بود. این شعارها متولی دارد و متولی اش هم رهبری و روحانیت و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است نه رئیس جمهوری که چند صباحی در متن صحنه سیاسی جامعه ایران حضور دارد و بعد به حاشیه می رود.

نزدیکان احمدی نژاد از جایی به بعد دریافتند که با شعارهای انقلابی و اسلامی اولیه، نمی توانند راساً نیروهای مذهبی را به نفع خود بسیج کنند و به همین دلیل، تز مکتب ایرانی را مطرح کردند.

اما کسانی که قرار است با ایده هایی چون "مکتب ایرانی" و "پایان اسلامگرایی" در برابر نظام بسیج شوند، عمدتاً سلطنت طلبان پان ایرانیست و ناسیونالیست مقیم اروپا و آمریکا هستند و این شعارها هم مدعیان خاص خود را دارند!

بنابراین احمدی نژاد، برخلاف اصلاح طلبان، قدرت "بسیج ایدئولوژیک" ندارد. هم از این روست که احمدی نژاد دوباره به افشاگری اقتصادی علیه چهره های موثر در ساختار قدرت روی آورده است.

اما افشاگری اقتصادی نمی تواند انگیزه "اعتراض ایدئولوژیک" باشد؛ حداکثر می توان به "شورش نان خواهانه فقرا" منجر شود. تاریخ سیاسی معاصر ایران گواه خوبی است در تایید این مدعا که "شورش نان" به هیچ تحول سیاسی مهمی در این کشور منجر نمی شود.

 نه انقلاب مشروطه، نه نهضت ملی شدن صنعت نفت، نه قیام پانزده خرداد، نه انقلاب اسلامی و نه جنبش دوم خرداد، حرکت های سیاسی مبتنی بر "نان خواهی فقرا" نبودند. همه این وقایع، ملهم از انگیزه های سیاسی و ایدئولوژیک کلان بودند. ایرانی جماعت تا کنون برای نان قیام موثری نکرده است و این یکی از تفاوت های تاریخ جامعه ایران با تاریخ جوامع دهقانی شرق آسیا و بخش هایی از اروپا است. 


نامه کوچک زاده به احمدی نژاد، اگر چه کوتاه بود، ولی پیام بلندی برای آقای رئیس جمهور در بر داشت و آن اینکه، ادامه سیاست کنونی احمدی نژاد، معنایی جز از دست رفتن یاران او ندارد. اگر احمدی نژاد با همین دست فرمان پیش برود، در حقیقت به سمت "خودکشی سیاسی" حرکت کرده است.

اگر چنین شود، در آینده باید به این سوال فکر کرد که آیا او عامدانه چنین خط مشی ای را انتخاب کرد یا اینکه در اثر تجزیه و تحلیل های نادرست از فضای سیاسی و اجتماعی جامعه ایران، پای در این ورطه نهاد؟

نامه های توام با تمکین روسای قوای مقننه و قضاییه به سخنان دیروز رهبر انقلاب، کار احمدی نژاد را بیش از پیش دشوار کرده است. عملکرد  احمدی نژاد در روزهای آتی، نشان می دهد که برنامه سیاسی او برای چهار ماه آینده و دوران پس از آن چیست؟ آیا کشتی بان دولت را سیاستی دگر می آید یا اینکه عدم تمکین های کنونی ادامه می یابد؟

شاید چگونگی واکنش احمدی نژاد به نصیحت کوچک زاده، نیک و بد سرنوشت سیاسی احمدی نژاد را در جمهوری اسلامی ایران رقم بزند.